“2012 Itri Yılı” dolayısıyla gerçekleştirilen “Itri ve Dönemi” konseri, yeni inşa edilen İÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. TRT Müzik Kanalı’ndan canlı olarak yayınlanan konsere AB Bakanı Egemen Bağış da katıldı.
Büyük Türk bestecisi Buhurizade Mustafa Efendi’nin (Itri) ölümünün 300. yılı ve “2012 Itri Yılı” dolayısıyla gerçekleştirilen “Itri ve Dönemine Disiplinlerarası Bakış” sempozyumu, yeni inşa edilen İÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen konserle başladı. İstanbul Üniversitesi (İÜ) ve İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) işbirliği ile gerçekleştirilen organizasyona, Beyoğlu Belediyesi de destek verdi.
2 Aralık Pazar günü gerçekleştirilen konser öncesinde, sırasıyla IKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet ve Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağıs birer açılış konuşması yaptılar. Konuşmaların ardından Prof. Dr. Yunus Söylet ve Bülent Eczacıbaşı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a iletmek üzere Egemen Bağıs’a birer teşekkür plaketi sundular. Açılış konserine ayrıca Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan da katıldı.
AB Bakanı Egemen Bağış:
“Itri, bu toprakların ve aziz milletimizin sesidir.”
Avrupa Birliği Bakanı ve Baş müzakereci Egemen Bağış, daha önce katılacağı duyurulan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, İstanbul’a gelecek Rusya Devlet Başkanı Putin’in ziyareti öncesindeki hazırlık çalışmaları nedeniyle konsere iştirak edemediğini belirtti. UNESCO’nun 2012 yılını “Itri” yılı ilan ettiğini hatırlatan Bağış, şunları söyledi: “Itri, hiç kuşkusuz bu toprakların ve aziz milletimizin sesidir. Şair Yahya Kemal’in en güzel şekilde ifade ettiği gibi, ‘Itri, ihtiyar çınarlardan dinlediği sesleri, ta Budin’den Irak’a, Mısır’a kadar, oralardan çok daha uzak noktalara kadar ulaştırdı. Itri, musikisinde, din kadar, hayat kadar, Boğaz, mavi Tunca, Fırat, yani bizim kainatımızın aktığı bir sanatçı oldu. Aynı zamanda bir hattat, aynı zamanda bir şair olan Itri, yine Yahya Kemal’in dizeleriyle, ‘şimdi gemiler geçmeyen bir ummanda’ bizi muhteşem bir tarih yanında, aynı derecede muhteşem bir tasavvura sevk eden unutulmaz eserler bıraktı.”
Avrupa Birliği’nin Itri’yi ve İstanbul’u daha iyi anlaması gerektiğini belirten Bağış, “İstanbul, Bach ile Itri’nin, Mozart ile Dede Efendi’nin, Şevki Bey ile Schubert’in ahengini anlamak açısından çok önemli bir şehirdir. Üç ayrı medeniyete başkentlik yapmış olan İstanbul'umuzda, Roma, Bizans, Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yapmış bu güzel şehrimiz, Avrupa’ya da kültür başkentliği yaptı” dedi. Itri’nin bestelediği eserlerin üç asırdır, “sadece lisan ile değil aynı zaman da kalp ile de” seslendirdiğini belirten Bağış, Itri’nin anılmasına vesile olan UNESCO’nun da aralarında bulunduğu kuruluşlar ile konserde sahneye çıkan sanatçılara teşekkür etti.
İÜ Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet:
“Bu seçkin organizasyona, yeni inşa edilen İÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde ev sahipliği yapmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz.”
İÜ Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet de konuşmasına “Itri ve Dönemi” konseri ile “Itri ve Dönemine Disiplinlerarası Bakış” sempozyumuna yeni inşa edilen İstanbul Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek başladı. İÜ Rektörü Prof. Dr. Yunus Söylet konuşmasında şunları söyledi: “İstanbul Üniversitesi, 2012 yılında kültür ve sanatımız için çok önemli ve tarihi nitelikte bir oluşumun önünü açtı. 1985-86 eğitim yılında Üniversitemize bağlanmış olan ve kökü ülkemizin ilk resmi müzik okulu Dârülelhan’a dayanan İÜ Devlet Konservatuarı’nda Osmanlı Dönemi Müziği Lisans Programı açıldı. Eş zamanlı olarak da, Rektörlüğümüze bağlı Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi (OMAR) kuruldu. Böylece, müzikteki akademik yapılanmanın temel gereği olan eğitim ve araştırma boyutları, 27 yıllık gecikmeden sonra tamamlanmış oldu.”
“Konservatuarın en eski birimi olup, günümüze kadar devam eden Türk Müziği İcra Heyeti de, uygulama işlevini bu yeni model dahilinde sürdürmek üzere OMAR’da görevlendirilerek yapısal bütünlük sağlandı, bu tarihi topluluğun devamlılığının temini için gereken adım atılmış oldu. Birazdan, dinleyeceğimiz ve 17. Yüzyılda yaşamış Osmanlı bestekârlarının eserlerinden oluşan konseri, bu topluluk icra edecektir.”
“Üniversitemize bağışlanmış ve 2012 yılı başında onarımı tamamlanmış olan tarihi Baltalimanı- Mirgün Köşkü’nün Rektörlüğümüzce OMAR’a tahsis edilmesinden sonra, bu binada bir araya topladığımız Osmanlı Dönemi Müziği eğitim-araştırma ve uygulama faaliyetlerinin sonuçlarını ilerleyen zamanda birlikte göreceğiz. Bu açıdan, İKSV’nin katkılarıyla düzenlenen bugün verilecek konser ve yarınki Uluslararası Itri ve Dönemine Disiplinlerarası Bakışlar Sempozyumunun, Üniversitemizin Kültür ve Kongre Merkezi Salonunda gerçekleştiriliyor olması bizler için özel bir anlam taşımaktadır.”
“Bu konuda, önemli ve altı çizilmesi gereken bir gelişmeyi de bugün sizlerle paylaşmak istiyorum. 15 yıla yakın bir zaman zarfında oluşturulan ve içinde pek çok nadir örneğin bulunduğu 600 civarındaki enstrümandan müteşekkil bir koleksiyon, sahibi sayın Mimar Bülent Ağcabay tarafından OMAR’a bağışlanacaktır. Kendisi, hobi olarak başlayan ama duyduğu derin müzik zevki sonucunda yıllar içinde saz yapımcılığına kadar vardırdığı bu merakını, maddî ve manevî değeri çok yüksek bir koleksiyona dönüştürmüştür. Vermiş olduğu, koleksiyonunun Üniversitemizin çatısı altında değerlendirilmesi yönündeki duyarlı kararı için kendisini kutluyor, şahsım ve Üniversitem adına teşekkür ediyorum.”
İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı:
“İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi (OMAR) ile uzun soluklu bir iş birliği sürdürmeyi amaçlıyoruz.”
“Kültür sanat yoluyla ulusal ve evrensel, geleneksel ve çağdaş değerler arasında sürekli ve kalıcı bir etkileşim sağlamak, İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın temel amaçları arasında yer alıyor. İKSV 2012’de 40.yılını kutlarken misyonu ve vizyonu çerçevesinde geleneksel sanatlara ağırlık verme kararı almıştır. Geleneksel ve çağdaş müzik, el sanatları ve tasarım, geleneksel sahne sanatları ve tiyatroyu buluşturan verimli tartışma ortamları yaratmak, bu alanlarda yapılan araştırmaları teşvik etmek ve yayınlar hazırlamak önceliğimiz olacaktır. Bu kapsamda İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi (OMAR) ile uzun soluklu bir iş birliği sürdürmeyi amaçlıyoruz. İki kurumun ortak öncelikleri ve zaman planları doğrultusunda her sene uluslararası nitelikte bir proje gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Böylece bu alandaki düşünce üretiminin daha da zenginleşmesini amaçlıyoruz. OMAR ile birlikte yürüttüğümüz ilk çalışma UNESCO’nun 2012’yi Itri yılı ilan etmesiyle düzenlediğimiz bu konser ve uluslararası sempozyum oldu. Her iki etkinliğin içeriği de bu büyük Türk bestecisinin yapıtlarına ve tarih, edebiyat, müzik gibi farklı disiplinlerin bakış açılarından 17. yüzyıla odaklanıyor. Ölümünün 300. yılında Buhurizade Mustafa Itri’nin anılacağı bu etkinliklerin düşünce dünyamıza anlamlı bir katkıda bulunacağını ümit ediyorum.”
Ahmet Özhan:
“Itri, 300 yıl önce müziğimizin evrensel olduğunu göstermiştir.”
Açılış konuşmaları ve plaket törenin ardından şef Gönül Paçacı yönetimindeki İÜ Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi (OMAR) Türk Müziği İcra Heyeti, Itri’nin de aralarında bulunduğu 17. yüzyıl bestekarlarının değişik formlarındaki eserlerini seslendirdi. Konserin ikinci bölümünde solistler Leonidas Asteris, Münip Utandı ve Ahmet Özhan, İÜ Devlet Konservatuvarı sanatçıları ile birlikte yine bu dönemden yapıtları seslendirdi. Ahmet Özhan yaptığı konuşmada, “Buhurizade Mustafa Efendi (Itri), 300 yıl önce müziğimizin evrensel olduğunu göstermiştir” dedi.
Açılışı yapılan sempozyuma, pazartesi yine İÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde devam etti. Sempozyumda, “Osmanlı’da 17. yüzyılın sosyal ve siyasal yapısı”, “17. yüzyılda müzik formları”, “Itri ve döneminden günümüze Osmanlı musikisinde yorum farklılıkları” gibi konular ele alındı. Sempozyum, tartışma ve genel değerlendirme ile tamamlandı.